ประวัติ

โรงเรียนบ้านสวนมอนคำ เริ่มจัดตั้งโดย นายเหลือบ ปราบศัตรู นายอำเภอกุมภวาปี จัดตั้งขึ้น
โดยมี นายโสม พัตรสันดร กรรมการอำเภอกุมภวาปี มาทำการเปิด เมื่อวันที่ 29 พฤษภาคม 2483 ให้ชื่อว่าโรงเรียนประชาบาล ตำบลแชแล 5 (วัดบ้านสวนมอน) อาศัยศาลาวัดเป็นที่ศึกษาเล่าเรียน
เมื่อแรกตั้ง นายสิงห์ วิบูลกุล เป็นครูใหญ่ นายเขียว นานาค เป็นครูน้อย มีนักเรียน 50 คน เปิดสอนชั้นมูล ก, ข และชั้น ป.1 – ป.4 ตามลำดับ
พ.ศ. 2496 ทางราชการได้เปลี่ยนชื่อโรงเรียนว่า โรงเรียนบ้านสวนมอน แต่ก็คงอาศัยศาลาวัดเป็นที่ศึกษาเล่าเรียน
พ.ศ. 2513 นายบุญไทย วงศ์ภาคำ ครูใหญ่ เป็นผู้นำคณะกรรมการศึกษาและชาวบ้านพร้อมใจกันเสียสละกำลังกาย กำลังทรัพย์ จัดซื้อที่ดินได้เนื้อที่ 20 ไร่ เพื่อบริจาคให้เป็นที่ดินของโรงเรียนและตัดทำถนน
วันที่ 5 ธันวาคม พ.ศ. 2515 นายสนิธ ศุภวงศ์ นายอำเภอกุมภวาปี นายสา จันทรเสนา หัวหน้าหมวดการศึกษา ได้มาเป็นประธานและร่วมยกเสาอาคารเรียนแบบ ป 1 ซ พิเศษ (อาคารไม้)
โดยชาวบ้านออกเงินสมทบ 25,000 บาท (สองหมื่นห้าพันบาทถ้วน) ทางราชการได้ให้งบประมาณ 160,000 บาท ( หนึ่งแสนหกหมื่นบาทถ้วน )
วันที่ 26 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2516 ได้ย้ายโรงเรียนจากศาลาวัดบ้านสวนมอน มาประกอบพิธีขึ้นอาคารเรียน ( แบบ ป 1 ช พิเศษ )
พ.ศ. 2526 ได้เปิดสอนเพิ่มเติม ชั้น ป.5 – ป.6 ตามลำดับจนถึงปัจจุบัน
วันที่ 3 ธันวาคม 2526 ได้เปลี่ยนชื่อโรงเรียนเพิ่มเติมเป็น โรงเรียนบ้านสวนมอนคำ
วันที่ 29 สิงหาคม พ.ศ. 2529 ได้รับงบประมาณจากทางราชการ ก่อสร้างอาคารเรียน แบบ สปช. 104/2526 จำนวน 2 ชั้น 3 ห้องเรียน งบประมาณ 510,000 บาท